هزینه کوچینگ چقدر است؟

یکی از سوالات رایج مراجعین در فرآیند کوچینگ، «تعرفه» است و اینکه هزینه کوچینگ چقدر است؟ البته این سوال فقط برای مراجعین مطرح نیست. شاید بسیاری از کوچ‌های با تجربه هم نمی‌توانند به این سوال پاسخ روشنی ارایه دهند. چراکه ارزش­ حرفه‌­ای کوچینگ در جامعه شناخته شده نیست. از طرفی، در مقایسه با مشاوره‌های عمومی و تخصصی، بعضی از افراد تردید دارند که دستمزد مناسب برای هر جلسه کوچینگ چقدر باید باشد؟

البته مرجع بین‌المللی استانداردهای کوچینگ فدراسیون جهانی کوچینگ است. ولی واقعیت ماجرا این است که تعیین نرخ و تعرفه دستمزد و هزینه کوچینگ در سراسر جهان بسیار متنوع است. این الگوها معمولا به مهارت‌­های کوچ، گواهی‌های صلاحیت حرفه‌ای، شبکه و تجربه او مرتبط است.

از طرفی، تعیین تعرفه کوچینگ تحت تاثیر ویژگی­‌های جمعیت­‌شناسیِ مراجعه ‌کنندگان­ نیز می‌باشد. این که مراجع در کدام کشور، شهر یا منطقه زندگی می‌کند یا سابقه زندگی دارد؟ قبلا تجربه استفاده از خدمات کوچینگ داشته یا خیر؟ تاکنون از خدمات مشاور با تجربه، تحصیلات و توانایی مشابه استفاده کرده یا خیر؟ و برخی سوالات دیگر می‌تواند به شناخت این مفهوم کمک کند.

کوچ‌­های دنیا چقدر درآمد دارند؟

اگرچه مقایسه درآمد ناخالص یک شغل در ایران با اروپا و امریکا فاقد اعتبار علمی است، اما این گونه مقایسه‌ها برای یک شناخت کلی مورد توجه است. پیشنهاد می‌کنم برای اطلاع از اینکه در دنیای کوچینگ چه میگذرد این سوالات را از گوگل بپرسید:

?What are the ICF coaching rates

?How much do coaches charge per hour in Europe

?How much do life coaches charge in the UK

?How much should I pay for an executive coach in Canada

?How much do career coaches charge per hour

?What is the average cost of executive coaching

شاید یک جستجوی ساده در موتورهای جستجو، معیار خوبی برای اظهارنظر در یک موضوع نباشد. ولی به صورت سطحی می‌تواند یک تصویر کلی را ترسیم نماید. بر اساس اطلاعاتی که در مطالعات پراکنده دیده می‌شود، یک کوچ (آماتور یا حرفه‌ای) ممکن است برای یک ساعت کوچینگ فردی دستمزد ۵۰ یورو را تعیین کند. درحالی‌که دستمزد برخی کوچ­های سازمانی یا فردی حدود ۱۵۰  تا ۳۰۰ یورو در ساعت و در مورد افراد مشهوری چون آنتونی رابینز حداقل ۱۵۰۰ دلار برای هر جلسه است.

الگوی تعیین دستمزد خدمات کوچینگ چیست؟

تعیین تعرفه بستگی زیادی به این دارد که بازار کوچینگ در جامعه هدف چگونه است؟  البته اینکه الگو، استاندارد و تخصصی که کوچ برای خود انتخاب می‌کند بسیار تاثیرگذار خواهد بود.  بدون تردید توان اقتصادی جامعه مخاطب و مراجعه ­کنندگان برای تعیین تعرفه مهم است. ولی برخی حوزه‌ها نیز به دلیل سنت تعیین تعرفه توسط دولت یا اتحادیه‌ها در چهارچوب اعلام شده فعالیت می‌کنند.

در برخی شاخه‌های کوچینگ نیز به دلیل معرفی بسته‌های غیرعلمی و بازاری توسط افراد فاقد صلاحیت‌های تخصصی، نباید انتظار دستمزد بالایی داشته باشیم. این در حالی است که در حوزه‌های مدیریتی، رهبری، تجاری، مسیر شغلی و سازمانی اوضاع متفاوت است. در این حوزه ها به دلیل وسواس مشتریان و مراجعین در انتخاب کوچ و آگاهی از نتیجه مورد انتظار و حتی تجربه قبلی در این خصوص، شرایط فرق می کند.

هزینه کوچینگ سازمانی

در کوچینگ سازمانی و اجرایی و شغلی، کفه ترازوی رقابت به نفع کسانی سنگین‌تر خواهد شد که از تجربه، برندینگ و خوش‌نامی بیشتری برخوردارند. به همین دلیل هزینه‌هایی که در کوچینگ سازمانی مرسوم است بسیار متفاوت از سایر انواع کوچینگ است.

شاید شنیده باشید که برخی کوچ­های سازمانی که با شرکت‌ها و موسسات دولتی، نیمه دولتی، شبه دولتی و خصوصی کار می‌کنند هزینه‌های حدود ده میلیون تومان برای هر جلسه دریافت میکنند. به اعتبار تجربه شخصی، تایید می‌کنم که این ادعا صحت دارد. اما دقت داشته باشید که انتخاب کوچ برای کوچینگ سازمانی در یک موسسه یا شرکت معتبر، در یک فرایند رقابتی و طولانی صورت می‌پذیرد. نحوه تنظیم رزومه حرفه ای و مهارت های مصاحبه شغلی آنها چند مرحله ای و بسیار پیچیده است. لذا کوچ‌هایی که در این گروه قرار می‌گیرند مشتریان خاص و محدودی دارند.

توصیه همیشگی من به همکاران کوچ این است که اگر تصمیم دارید برای بازار هدف خود دستمزد بالاتری داشته باشید، مهم است که مراجعین به ارزش‌های حرفه‌ای شما پی ببرند. در اینصورت به مرور زمان شما به عنوان فردی با صلاحیت، مورد اعتماد جامعه مخاطب خود واقع شوید و “برند شخصی” خود را بسازید.

عوامل موثر بر هزینه کوچینگ

با توجه به موارد فوق و براساس تجربه فعالیت کاری شخصی و سابقه همکاری با موسسات بین‌المللی، موارد زیر را در تعیین هزینه­­ (تعرفه) کوچ تاثیرگذار می‌دانم:

• ویژگی­ های اقتصادی و اجتماعی جامعه هدف
• سطح تحصیلات کوچ
• تجربه حرفه‌ای کوچ
• آموزش‌ها و صلاحیت‌‌های کوچ
• گواهینامه‌های حرفه‌ای و بین‌المللی کوچ
• نحوه ارائه کوچینگ­ (حضوری، آنلاین، هر دو)
• تعداد جلسات (موسوم به بسته کوچینگ)
• طول مدت هر جلسه
• محل برگزاری جلسه
• نوع قرارداد (موردی، بلند مدت)
• سازوکار پشتیبانی

تجربه سایر کشورها

این سوال خوبی است که در عرف بین المللی هزینه کوچینگ چقدر است؟ در مورد کشورهایی مانند ایران که کوچینگ حرفه­‌ای جدیدی محسوب می‌شود باید از مقایسه تعرفه با سایر کشورها چشم‌پوشی کرد. در این شرایط  باید انتظارات را متعادل و واقع‌گرایانه بررسی کرد. تعرفه‌های موجود در بازار اروپا و کانادا و آمریکا و استرالیا بر اساس متوسط درآمد و هزینه ­های زندگی همان مناطق تنظیم شده‌اند. اینکه ادعا کنیم چون متوسط هزینه کوچینگ در امریکای شمالی برای هر ساعت ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار است و در ایران هم می‌تواند این رقم نزدیک به همین ارقام باشد، خیلی منطق عملیاتی ندارد.

در شرایط بازار مشاوره و تسهیلگری در ایران نیز شما با افرادی برخورد می‌کنید که برای هر ساعت مشاوره تجاری ده‌ها میلیون تومان مطالبه می‌کنند. ولی برای همه ما که سالهاست در این شرایط مشغول به‌کار هستیم واضح است که اخذ حق‌المشاوره بیش از یک میلیون تومان در ساعت مگر در موارد خاص فاقد وجاهت اجرایی است.  مگر در مواردی که قرارداد دلاری یا یورویی تنظیم شود. در این شرایط نیز تعرفه یک کوچ داخلی حدود ۳ تا ۵ هزار دلار در ماه است. همین تعرفه در ایران حدود ۱۵۰ تا ۳۰۰ دلار در روز تعیین می شود. توجه کنید که همین تعرفه در مورد کسب و کارهای کوچک، استارتاپ‌ها و مناطق دور از مراکز استانی باید مورد بازنگری قرار گیرد.

ارائه خدمات کوچینگ از راه دور

کوچینگ آنلاین یکی از پر طرفدارترین بازارهای این حوزه از خدمات را در دنیا دارد و از طریق برنامه‌­هایی مانند اسکایپ، واتس آپ، تلفن ثابت یا همراه و سایر ابزارهای ارتباطی انجام می‌شود. کاملاً طبیعی است که هزینه ­های آن از کوچینگ حضوری می‌تواند کمتر باشد. در کوچینگ آنلاین هزینه­‌های سفر و چالش در محل خاص بودن وجود ندارد. لذا مراجع می‌تواند صرف نظر از شهر یا کشور محل سکونت خود با کوچ‌های مورد علاقه ومورد اعتماد خود در سراسر دنیا ارتباط برقرار کند.

بسیاری از کوچ‌ها در آمریکا، اروپا و شرق آسیا نظام تعرفه‌ای خود را به نحوی تنظیم می‌کنند که مراجعین تمایل کمتری به جلسات حضوری داشته باشند. به عنوان مثال بسته‌هایی را معرفی می‌کنند که برای یک یا دو جلسه در ماه یا بر اساس ساعت هزینه دریافت کنند. دریافت هزینه بر اساس ترکیبی از ساعات خدمات حضوری و غیرحضوری و در قالب قرارداد بلند مدت در کوچینگ سازمانی رایج ­تر است.

امروزه بسیاری از افرادی که در سراسر جهان به کار کوچینگ اشتغال دارند، سامانه‌های پرداخت اینترنتی نظیر PayPal یا با کارت اعتباری و برنامه تبدیل ارز را روی سایت خود قرار داده‌اند تا مراجعه‌کنندگان از هر نقطه دنیا بتوانند از خدمات آنها بهره‌مند شوند. در بسیاری از کشورها خدمات کوچینگ روی سایت‌های خدمات مشاوره و آموزش و حتی فروش خدمات فنی نیز در دسترس است. در ایران نیز سامانه‌هایی نظیر YekPay  می‌توانند فارسی زبانان مقیم خارج از کشور را به کوچ‌های فارسی زبان داخل ایران پیوند دهند.

چگونه یک کوچ خوب با هزینه مناسب پیدا کنیم؟

من مخالف اصل کلی ارتباط قیمت با کیفیت نیستم و شاید به همین دلیل تعرفه کوچینگ من بالاتر از متوسط هزینه خدمات مشابه در ایران است. باور دارم که برای کیفیت خوب باید هزینه خوب نیز پرداخت کرد. در مقابل، در برابر پرداخت هزینه بالا، مخاطب هم انتظار دارد خدمات با کیفیت بالاتر و متفاوتی دریافت کند. ولی گران بودن تعرفه خدمات بدان معنا نیست که لزوما خدمات خیلی با کیفیتی ارائه می شود. تشخیص کیفیت با مراجعین و مشتریان و میزان رضایت آنان خواهد بود.

توصیه من این است که برای کنترل کیفیت هر خدمتی کمی وقت صرف کنید و از سایر مراجعین تحقیق کنید. پیش از آنکه بپرسید هزینه کوچینگ چقدر است در مورد کیفیت کوچ تحقیق کنید. البته محرمانگی در کوچینگ ایجاب می‌کند که کوچ‌ها فهرست مراجعین خود را منتشر نکنند و حتی بدون اطلاع قبلی آنها را به یکدیگر معرفی نمی‌کنند. ولی همیشه راهی هست که بتوان کیفیت کار یک فرد یا موسسه را ارزیابی کرد.

رزومه حرفه‌ای کوچ

برای یافتن هزینه‌های کوچینگ، بهترین اقدام جستجو در سایت‌های معتبر و مراجعه به سایت شخصی کوچ‌های حرفه‌ای است که خدمات مشابه در منطقه شما (یا اگر مایل باشید در سایر کشورها) ارائه می‌کنند. در رزومه حرفه ای یک کوچ سوابق و صلاحیت‌ها و تعرفه عمومی روی سایت‌ها شما را هدایت می‌کند. تحقیق کنید تا بدانید با توجه به حوزه کاری، میزان تجربه و درجه صلاحیت کوچ، دستمزد قابل قبول برای کوچینگ هر فرد چقدر است؟ و آیا  پرداخت هزینه‌های کوچینگ در بلندمدت برای شما امکان‌پذیر هست یا خیر؟

از نظر من کمال مطلوب این است که مراجع هزینه‌ای را تعهد کند که توانایی تامین دارد و با آن احساس راحتی می‌کند. لذا برای رسیدن به نتیجه مطلوب در کوچینگ تعرفه‌ای را پرداخت کند که در ازای آن رضایت می‌گیرد. اما رعایت جوانب انصاف ایجاب می‌کند که یک کوچ برای ارائه خدمات کوچینگ تعرفه روشن و شفافی را داشته باشد و رفتار سینوسی بروز ندهد. تفاوت در اخذ هزینه باعث ایجاد حس تبعیض، سرخوردگی و در نهایت عدم اعتماد مراجعین می‌شود.

در مقاله «آیا هزینه کوچینگ زیاد است؟» مطالبی را اشاره کردم که برای مراجعین و متقاضان خدمات کوچینگ کاربرد دارد.

هزینه در قبال کیفیت

تاکید من به مراجعین این است که اگر هزینه‌ای برای کوچینگ می‌پردازید حتما دلیل خوبی برای آن داشته باشید. در بسیاری از اوقات این دلیل مالی و پولی نیست. بلکه رفع چالشی در ذهن و کار و زندگی شما است که برای آگاهی بیشتر و رفع موانع احتمالی در رسیدن به اهداف، قابل قیمت‌گذاری نیست.

مهمتر از عنصر مادی و مالی، نوع زندگی و مراقب بودن یک کوچ در پوشش، تغذیه، تفریح، و سلامت خود نشانگر توجه و تعادل و اجرای “کوچینگ” در مسیر حرفه‌ای‌ است. حضور کامل در فرایند کوچینگ نشان‌گر مهارت کوچ و اجرای صلاحیت‌های لازم در مسیر همراهی با مراجع است.

حقوق یک کوچ چقدر است؟

شاید این سوال از روی کنجکاوی برای شما مطرح شود و یا اینکه علاقه‌مند باشید با تحصیل رسمی و یا طی دوره‌های آموزشی تخصصی، خودتان به فعالیت کوچینگ بپردازید. هیجان انگیز است که در یک سازمان یا شرکت یا موسسه مشاوره به صورت کوچ داخلی استخدام شوید. یا در یک موسسه خدمات کوچینگ و با سرپرستی یک کوچ حرفه‌ای به عنوان دستیار یا پشتیبان استخدام شوید. در این صورت شما کارمندی خواهید بود که از حقوق و مزایایی برخوردار می‌شوید.

به عنوان یک الگو، حقوق یک کوچ داخلی (استخدام شده توسط یک سازمان) حدود دوبرابر یک مشاور هم‌تراز است. البته مگر اینکه نقش کارآموزی و کارورزی داشته باشید و برای تقویت رزومه شغلی خود تلاش کنید و سودای کوچ حرفه‌ای شدن را در سر بپرورانید.

کوچینگ و فریلنسینگ

امیدوارم این عبارت موجب نگرانی نشود ولی بدانید و آگاه باشید که کوچینگ شب و روز شما را اشغال خواهد کرد. از ابتدای راه باید بدانید که در برنامه‌ریزی‌های آتی مسافرت و تعطیلات و یا حتی مرخصی استعلاجی ممکن است مجبور به تغییر برنامه خود شوید. کوچینگ خدمتی «مراجع محور» است و بر اساس شرایط مراجع باید آماده خدمت رسانی بود. اینکه انتظار داشته باشید همه با تقویم و ساعات کاری شما تنظیم باشند، تقریبا از محالات است.

بنابراین اگر پیشنهاد استخدام به عنوان کوچ داخلی دریافت کردید توصیه می‌کنم با ترکیبی از حقوق ثابت و پاداش قرارداد ببندید. همانند فریلنسرها  بخشی از درآمد خود را صرف دوره‌های آموزشی و شرکت در نشست‌ها و همایش‌های تخصصی حوزه کوچینگ کنید. یاد بگیرید که با یادگیری از تجربه‌های آموخته شده دیگران از تکرار خطاهای رایج پیشگیری کنید.

کوچینگ رایگان: آری یا خیر؟

بسیاری از موسسات با ارائه جلسات کوچینگ رایگان درصدد معرفی کوچینگ به جامعه یا معرفی خود به مخاطبین بالقوه هستند. این پیشنهادات را تنها در صورتی بپذیرید که از اهداف آموزشی یا معرفی فرد یا موسسه اطمینان حاصل کنید. در غیر اینصورت ممکن است با پدیده‌هایی مواجه شوید که هیچ شباهتی با کوچینگ ندارند.

حتی اگر بدلیل محدودیت‌های مالی امکان استفاده از خدمات کوچینگ در مقابل پرداخت هزینه را ندارید، تا کسب اطمینان از صلاحیت کوچ یا موسسه، حضور در جلسات کوچینگ رایگان را به تعویق بیاندازید. دقیقا به همان دلیلی که همه ما از خدمات پزشکی یا روانشناسی یا مشاوره استفاده می‌کنیم. آیا ما به سادگی خود را نمونه آزمایشگاهی افراد مبتدی یا فاقد صلاحیت قرار می‌دهیم؟ اغلب افراد ترجیح می‌دهند با مراجعه به مراکز معتبر و شناخته شده هزینه­‌های کامل خدمات خود را حتی بیشتر از تعرفه‌های مرسوم پرداخت کنند.

هیجان یک سفر اکتشافی

البته شایسته است که اگر در میان دوستان و اطرافیان شما فردی هست که برای کسب تجربه و در یک مسیر آموزشی علاقه دارد که با شما به تمرین کوچینگ بپردازد، به او کمک کنید. در آن شرایط شما هوشمندانه و آگاهانه می‌دانید که در مسیر آموزشی و آزمایشی قرار دارید. اینجا حد انتظار شما از کوچینگ رایگان تنظیم شده است. در این صورت به کاری که انجام می دهید آگاه هستید و شاید در آینده نیز مشتری و مراجع همان فرد نیز شوید. درعوض، شما هم وارد یک فرایند «ارزیابی» یا «اکتشافی» شده‌اید. در این مسیر احتمالا برایتان روشن خواهد شد که اصلا” کوچینگ برای شما مناسب است یا خیر؟

برای رزرو جلسات کوچینگ با دکتر فاضل، به سایت خانه کارآفرینی بین‌المللی مراجعه کنید

این جلسات به شما نشان می‌دهد چه انتظاری از کوچینگ می‌توانید داشته باشید؟ همچنین نشان می‌دهد شما از کار کردن با یک کوچ چه حسی دارید؟ و سبب می‌شود یک روش کوچینگ را تجربه کنید.

چالش جلسات کوچینگ رایگان

چالش‌های کوچینگ رایگان برای یک کوچ حرفه‌ای کم نیست. زمان زیادی که یک کوچ برای جلسات رایگان صرف می‌کند ممکن است مانع تحصیل یا پیشرفت خود او شود.

گاهی افرادی که برای هر کالا و خدمات رایگانی اشتیاق دارند، صرفاً به دنبال جلسات کوچینگ رایگان هستند. این افراد ممکن است مشتری بالقوه باشند ولی اغلب موجب اتلاف وقت یک کوچ می‌شوند. شاید هم در اساس قصد کار با هیچکس را ندارند! البته کوچ‌های حرفه‌ای با ارائه جلسات زمان­بندی شده توسط خودشان یا دستیارانشان سازوکارهایی دارند که یک مراجعه­ کننده تفننی و تفریحی را از مراجع واقعی تشخیص دهند.

توصیه دیگری که دارم این است که اگر با یک کوچ برخورد کردید که در مقابل جلسات کوچینگ خود پولی دریافت نمی‌کند و در مسیر آموزشی یا کسب تجربه است، حتما به پرداخت وجه دست‌کم برای یک جلسه فکر کنید.

شئونات مراجع رایگان بودن

مرسوم این است که دانشجویان کوچینگ از مراجعه­‌کنندگان تمرینی خود و کسانی که می‌دانند به خاطر اهداف آموزشی به صورت رایگان با آنها کار می‌کنند وجهی دریافت نکنند. اما اگر شما مراجعه­ کننده تمرینی یک دانشجوی کوچینگ بودید از او سوال کنید که هزینه یک جلسه کوچینگ در شرایط عادی چه میزان است؟

به مراجعین پیشنهاد می‌کنم حداقل هزینه یک جلسه را پرداخت کنید تا هم شما ارزش خدمات او را محترم بشمارید و هم اینکه او تشویق شده و فرایند کوچینگ شما را جدی­‌تر دنبال کند.

حتی اگر به صورت رایگان مراجعه ­کننده تمرینی هستید، پیشنهاد می‌کنم در قبال یکی از جلسات، هدیه یا خدمتی در مقابل یک جلسه تمرینی ارائه کنید. کسی را می‌شناسید که از دریافت محترمانه یک هدیه متناسب خوشنود و از تشویق صادقانه دیگران دلگرم نشود؟

از دیگر اقداماتی که می‌تواند یک کوچ را خوشحال کند این است که به او توصیه‌­نامه‌­ای (صادقانه) بدهید، وی را به دوستان و آشنایان معرفی کنید، در شبکه‌های اجتماعی او را دنبال کنید و از همه مهم‌تر «در وب سایت او نظر دهید».

همین حالا اینکار را اینجا انجام دهید و نگارنده‌ای را خوشنود کنید!

البته انصاف این است که در همه فعالیت‌ها همین کار را برای ارائه‌دهندگان خدمات با کیفیت انجام دهید. بدیهی است که این اتفاق زمانی معنی‌دار است که مراجع نتیجه خوب و رضایت‌بخش از جلسات گرفته باشد.

جلسه معرفی کوچینگ

یکی از استراتژی­ های رایج در خدمات این است که جلسه «امتحان کنید قبل از اینکه بخرید» را پیشنهاد می‌دهند. کوچینگ هم از این قاعده مستثنا نیست. ولی در این مساله­ منطقی وجود دارد تا برای افرادی که نمی‌دانند کوچینگ چیست، قبل از تصمیم­گیری درباره شروع جلسات، یک کوچ را ببینند و با فرایند کوچینگ آشنا شوند.

جنبه مثبت این سنت این است که جلسه مقدماتی به مراجعه‌­کننده احتمالی این فرصت را می‌دهد تا بداند آن‌ها (کوچ و مراجعه ­کننده) قرار است به چه چیزی دست یابند؟ چه چیزی در آینده اتفاق می‌افتد؟ اگر جلسات را ادامه دهند به چه نتیجه­‌ای می‌رسند؟ پاسخ به این سوالات نشان می‌دهد که کوچ تا چه میزان می‌تواند یا مایل است برای مراجعه‌کننده وقت بگذارد.

اگرچه مرسوم است که جلسه معارفه رایگان باشد ولی این موضوع عمومیت ندارد. برخی کوچ‌ها روش دیگری را در پیش می‌گیرند. به این صورت که برای جلسه اول مبلغی دریافت می‌کنند ولی در صورت انعقاد قرارداد، آن جلسه رایگان محسوب می‌شود. یا اینکه با تداوم جلسات کوچینگ، هزینه هر جلسه کاهش می‌یابد. در برخی موسسات در صورت خرید بسته چند جلسه‌ای، تخفیف‌هایی به مراجع داده می‌شود. این روش‌ها برای مراجعینی که به صورت موقت و برای تصمیم خاصی به یک کوچ مراجعه می‌کنند نیز مناسب است.

 چند تجربه

نیاز مراجع به کوچینگ:

۱- تجربه شخصی من در ایران این است که جلسه معارفه نتیجه خوبی دارد. مراجعه­ کننده واقعی به تصمیم می‌رسد که راه پیش روی او روشن است. پاسخ به این سوال بسیار مهم است: آیا به کوچینگ نیاز دارم یا خیر؟ شاید در همان جلسه اول معلوم شود که کوچ نمی‌تواند در یک موضوع خاص به مراجع کمک کند. این از اصول حرفه‌ای کوچ‌ها است که اگر نتوانند به کسی کمک کنند خیلی صریح و واضح در اولین فرصت به او اعلام کنند.

پیشنهاد من به همکاران کوچ این است که، برای جلسه معارفه مبلغی را دریافت کنید ولی در صورت انعقاد قرارداد، آن جلسه را رایگان محسوب کنید. شاید در نگاه اول به نظر برسد که این‌کار عایدی مالی کوچ را کم می‌کند. ولی یک کوچ باید با اصول حرفه‌ای خود کنار بیاید و منافع مراجع را پیش از منافع خود محترم بشمارد.

تردید مراجع:

۲- تجربه شخصی دیگر من، مراجعه­ کنند­گانی بودند که در جلسه مقدماتی پس از همایش‌های معرفی کوچینگ، برای ادامه مسیر مردد می‌شوند. که آیا به جلسات بیشتری نیاز دارند یا خیر؟ از نگاه من این یک آگاهی لذت‌بخش است که فرد برای ادامه مسیر یا پرداخت هزینه به شما، مکث کند و تصمیم عاقلانه و بالغانه بگیرد.

مراجعین و مشتریان هیجانی معلوم نیست در طول مسیر چه واکنش‌هایی داشته باشند. یک کوچ برای اینکه بتواند به مراجع خود کمک کند و با اشتیاق به کار بپردازد، باید این اصل را از ابتدا جاری کند. در توازن فریبنده بین ادامه جلسات و انصراف از آن‌ها، جانب عدالت، انصاف و اخلاق حرفه‌ای را بگیرید.

تقدم منافع مراجع

۳- دوسال پیش اتفاق جالبی افتاد که برای من هنوز الگوی مشتری مداری است. در خانه کارآفرینی بین‌المللی یک بسته کوچینگ ۱۲ جلسه‌ای فروخته بودیم ولی در جلسه هفتم موضوع مراجع به سرانجام رسید. فورا” به او پیشنهاد کردم جلسات را متوقف کنیم. در نتیجه، همکاران من در خانه کارآفرینی، نیمی از هزینه پرداختی مراجع را عودت دادند. ولی چند روز بعد با چند تماس مواجه شدیم که توسط آن مراجع توصیه شده بودند. در پایان همان هفته، همکاران من ۳ بسته ۱۲ جلسه‌ای دیگر فروخته بودند. در حالیکه همان آقای مراجع، خودش هم قرارداد منتورینگ برای راه‌اندازی یک استارتاپ بین‌المللی با من امضا کرد. فعلا دو سالی است با هم هستیم و احتمالا سال‌ها در کنار هم خواهیم ماند.

جلسه آزمایشی

بدیهی است که هر کوچ حرفه‌ای برای جلسه آزمایشی (یا معرفی یا مقدماتی) خود اصول و قواعدی داشته باشد. برخی از آنها می‌توانند موارد زیر باشند:

• جلسه برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه برنامه‌­ریزی می‌شود.
• مراجعه­‌کننده از قبل می‌داند هدف و زمان جلسه چقدر است.
• مراجعه‌­کننده تصمیم می‌گیرد که چه موضوعی در جلسه مطرح شود.
• مراجعه­‌کننده پیش از جلسه از هزینه‌های کوچینگ مطلع است.

معمولا قبل از حضور در جلسه از مراجعه ­کننده خواسته می‌شود پرسشنامه کوتاهی را تکمیل کند که می‌خواهد با کوچینگ به چه چیزی دست یابد؟ برخی از موسسات ترجیح می‌دهند این پرسشنامه در محل پر نشود تا استرس ناشی از جلسه اول بر مراجع غلبه نکند. گاهی توصیه می‌کنند مراجع پرسشنامه را همراه داشته باشد و کوچ قبل از شروع جلسه آن را مطالعه کند. معمولا زمان مطالعه پرسشنامه تکمیل شده جزو زمان حضور مراجع محاسبه می‌شود. رعایت این موارد این اطمینان را برای مراجع ایجاد می‌کند که فرآیند کوچینگ در خدمت او خواهد بود. همچنین فرآیند کوچینگ را سازماندهی و حرفه‌ای‌تر می‌کند.

برخی نیز جلسات معارفه را به صورت کوچینگ آنلاین برگزار می‌کنند. مراجعین نیز خوشحال می شوند از اینکه کلید «کلیک کنید تا جلسه کوچینگ رایگان داشته باشید» را ببینند. در حقیقت، آنها ممکن است امیدوار باشند که در همان جلسه به تصمیم برسند. برخی نیز فکر میکنند در همان جلسه کوچینگ رایگان می‌توانند راه حل مشکلات­شان را بیابند. پیشنهاد می‌کنم اگر جلسه معارفه آنلاین برگزار می‌شود، جلسه ویدیویی باشد و حداقل یک‌بار چهره به چهره با یکدیگر صحبت کنید.

هزینه آموزش کوچینگ چقدر است؟

هزینه‌ دوره‌های آموزش کوچینگ در کشورهای مختلف متفاوت است. در مقایسه با سایر حوزه‌های آموزش تخصصی، هزینه یک جلسه آموزش کوچینگ از یک جلسه آموزش معمولی بیشتر است. اگر چه هزینه آموزش کوچینگ در بیزینس کوچینگ با لایف کوچینگ تفاوت‌هایی دارد. ولی در اغلب موارد، تعرفه آموزش کوچینگ نسبتا در یک محدوده است.

هزینه‌ متعارف دوره‌های آموزش کوچینگ در اروپا در مورد دوره ۶۰ ساعته اصول یا مبانی کوچینگ (ACC) حدود ۲۰۰۰ یورو و در مورد دوره ۱۲۵ ساعته (PCC) حدود ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ یورو هستند. البته باید به این نکته اشاره کرد که نحوه ارائه دوره به صورت ACSTH یا ACTP در تعیین شهریه دوره آموزش کوچینگ تاثیرگذار است.

کلیک کنید تا درباره هزینه آموزش کوچینگ  بیشتر بدانید

هزینه‌­های کوچینگ منتشر شوند یا خیر؟

مشکل دیگری که کوچ‌­ها اغلب با آن مواجه می‌شوند این است که آیا تعرفه و فهرست هزینه‌ کوچینگ خود را روی سایت­ یا در بروشورهای خود منتشر کنند یا خیر؟  این رویکرد جنبه­‌های مثبت و منفی خود را دارد:

جوانب مثبت:

مزیت منتشر کردن تعرفه این است که صادقانه به مراجعه­‌کننده اعلام هزینه می‌شود. لذا نیاز نیست در جلسه مقدماتی درباره هزینه­‌ها گفتگو شود. بسیاری از افراد (از جمله خود من) از این بابت احساس ناخوشایندی دارند. اما برخی موسسات وقتی مراجعه­‌کنندگان جلسه معرفی را رزرو می‌کنند، تعرفه‌ها را برایشان می‌فرستند.

جوانب منفی:

تا زمانی که جلسه مقدماتی برگزار نشود، برخی از مراجعه­‌کنندگان ارزش کوچینگ را درک نمی‌کنند. به همین دلیل ممکن است با دیدن تعرفه‌های کوچینگ در ابتدای مسیر از ادامه راه منصرف شوند.

سلیقه شخصی من این است که هزینه­ هایم را منتشر کنم. معمولا گزینه‌­های متفاوتی را برای برنامه کوچینگ ارایه می‌دهم. اینکار باعث می‌شود برای نیازها و بودجه­‌های متفاوت گزینه­‌های متفاوت وجود داشته باشد. تنوع بسته‌ها ممکن است از نظر طول جلسه یا تعداد جلسات متفاوت باشد. مثلا اینکه بین جلسات از طریق ایمیل یا تماس تلفنی کوتاه با مراجعه‌کننده برقرار شود یا خیر؟

نمونه بسته‌ها و برنامه‌های کوچینگ را می‌توانید در سایت خانه کارآفرینی بین المللی ببینید.

سخن پایانی

کوچینگ در ایران حرفه‌ا­ی جدید است و ملاک قرار دادن تعرفه‌های سایر کشورها که بر اساس متوسط درآمد و هزینه‌های زندگی همان مناطق تنظیم شده‌اند، نه منصفانه است و نه قابلیت اجرایی دارد. به همین دلیل -تا هنگامی که تشکل‌های صنفی صاحب صلاحیت ایجاد و به این موضوع ورود کنند- توصیه من به همکارانم این است که تعرفه خدمات خود را به هر شکلی که برای مخاطب خود مناسب می‌دانند منتشر کنند. با این روش مراجعین نیز برای نیازها و بودجه‌­های متفاوت خود گزینه­‌هایی داشته باشند و بتوانند تصمیم بگیرند.

این مقاله بر اساس تجربیات و مشاهدات فردی تدوین شده و منعکس کننده نظریات شخصی نگارنده است. پیشاپیش از دریافت نظرات و  نقدهایی که موجب دانش‌افزایی شود تشکر و قدردانی می‌کنم.