کسب و کار در اروپا

برای شروع کار در یک محیط جدید یا گسترش بازارهای موجود سوالات زیادی مطرح است. زمانی که کسب‌وکار خود را راه‌اندازی می‌کنید و یا تصمیم دارید به بازارهای جدید گسترش دهید، سوالهای زیادی در ذهن پیش می آید که معمولا باهیجان و اضطراب همراه است.

فهرست این سوالات تمامی ندارد و ما در اینجا بنا نداریم به تمام آنها پاسخ دهیم. ولی اطمینان داریم با مطالعه این چند سطر شما پاسخ سوالات مهم خود را در این باره خواهید یافت.

چرا اروپا شروع خوبی برای استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی است؟

قاره اروپا با وجود بهره‌مندی از منابع طبیعی و انسانی خوب در مجموع رقابت در بسیاری از حوزه های نوآوری و فناوری را به آمریکا و چین واگذار کرده است. البته شاید همین دلیل جای کار خیلی گسترده و متنوعی دارد. قاره اروپا با جمعیتی حدود ۷۵۰ میلیون نفر حدود یازده درصد از جمعیت جهان را دارد. با حدود ۱۰میلیون مترمربع حدود دو درصد از سطح کره زمین و کمتر از هفت درصد خشکی های زمین، اروپا را تشکیل می دهد. اروپا به دلیل قرار گرفتن در منطقه معتدل شمالی به قاره سبز شهرت یافته و بیش از یک سوم آن قابل کشاورزی است که از نقاط قوت آن محسوب می شود.

از طرفی دارندگان ویزای شینگن می‌توانند به تمام کشورهای اروپایی عضو شینگن سفر کنند.  بجز اولین سفر که توصیه می‌شود از مرزهای کشور صادر کننده وارد شوید شما از هر کشور عضو می‌توانید وارد منطقه شینگن شده در آن زندگی یا سفر کنید. با همین امکان است که تورهای مسافرتی موسسات گردشگری یک برنامه سفر چند کشوری تهیه می‌کنند. مثلا شما می توانید با پرواز مستقیم ایران‌ایر وارد وین پایتخت اتریش شده و پس از بازدید از مونیخ و دوسلدورف در آلمان وارد کشور فرانسه شده، در پایان سفر با پرواز مستقیم پاریس تهران به کشور خود بازگردید.

افول دوران طلایی اروپا

کشورهای اروپایی، دانشگاه‌های مشهور، سیستم‌ اداری مثال زدنی و جمعیتی حدود دو برابر ایالات متحده‌ی آمریکا  دارند. اگرچه صنایع پیشتازی نظیر دارو، ابزار دقیق و خودروسازی هنوز در تبدیل شدن به بازیگر بزرگ فناوری جهانی ناموفق هستند. هنوز مرسدس بنز و بی ام و و پورشه و فراری نامداران خودروسازی جهان هستند و گوچی و ردبول و نستله و آدیداس در بازارهای دنیا حضوری موفق دارند. البته از دوران طلایی سایرین نظیر الیوتی، زیمنس و نوکیا و اریکسون سال‌های می‌گذرد و به‌نوعی خاطره تبدیل شده‌اند. ضمن اینکه در سالهای اخیر اروپایی‌ها دستاورد قابل مقایسه‌ای در رقابت با تویوتا، هیوندای، اپل،‌ سامسونگ، آمازون، مایکروسافت، فیسبوک، علی‌بابا و حتی هالیوود ندارند.

شاید یکی از دلایل این موضوع، تنوع قومی و زبان در اروپا باشد که مانع ارتباط یکپارچه در این قاره شده است. در نظر داشته باشید که ۴۴ کشور اروپایی با ۲۴ زبان مختلف صحبت میکنند. برخلاف امریکا و استرالیا و حتی کانادا که زبان انگلیسی حاکم بر روابط بازار است در اروپا چنین انحصاری وجود ندارد. این یعنی یک فرصت برای استارتاپ های خارجی که قصد ورود به بازارهای اروپا را دارند. البته چینی ها هم در تلاش برای ورود به بازارهای اروپا هستند. ولی جذابیت بازار آمریکا و کانادا و حتی کشورهای عربی باعث شده کمتر به این سمت تمایل داشته باشند.

تجربه استارباکس در اروپا

خبر خوب برای استارتاپ‌های غیراروپایی این است که اکنون بهترین فرصت را برای معرفی محصول یا شرکتی جدید به بازار است. چون مارکت اروپا سال‌هاست که انتظار یک نوآوری را کشیده‌اند و به همین دلیل به نامهای جدید واکنش خوبی نشان میدهند. بهترین نشانه این موضوع عدم استقبال از استارباکس در بسیاری از کشورهای اروپایی است. چراکه مردم به کافی شاپ های کوجک و بی نام بهتر واکنش نشان میدهند تا یک سیستم رباتیک و تکراری مثل استارباکس که تقریبا در همه دنیا یک استاندارد و طعم و استایل را دارد.

رقابت با آمریکا و کانادا

در سال‌های اخیر، استارتاپ های اروپا در جذب سرمایه موفق تر از رقبای امریکایی و کانادایی خود بوده اند. علاوه بر آن، برخی موانع توسعه‌ی منطقه‌ای برداشته شده‌اند وهاب‌های نوآوری و استارتاپی مناسبی شکل گرفته است.  با استفاده از بازار آزاد اروپایی، سوبسیدهای دولتی به سمت فعالیت های دانش بنیان و نوآورانه حرکت می کند. به همین دلیل اکوسیستم فناوری اروپا، استعداد، جاه‌طلبی و شتاب لازم برای ساخت شرکت‌های جدید توسط سرمایه گذاران خارجی حتی با سرمایه های خرد را دارد.

فرصت دیگر در اروپا این است که سهام شرکت‌ها و ایده‌های اروپایی، بسیار ساده به فروش می‌روند یا به افراد و کشورها و شرکت‌های بزرگ دیگر فروخته می‌شوند. با هوشمندی میتوان یک شرکت را با حدود ده تا بیست هزار یورو راه اندازی کرد و در فاصله حدود یکی دو سال با دو یا حتی چند برابر هزینه انجام شده فروخت.

از کجا شروع کنم؟

زمانی که به یک کشور جدید می روید تا کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنید و یا بازارهای جدید را گسترش دهید، هزاران سوال در ذهنتان پیش می آید. این کار معمولا با یک هیجان و گاهی اضطراب همراه است.

برای پاسخ به سوال «از کجا شروع کنیم؟» توصیه می‌کنیم با کسب اطلاعات از مشاوران معتمد و ذیصلاح در کشور خود شروع کنید. دقت داشته باشید که بسیاری از آن ها به دلیل نداشتن تجربه منطبق با شرایط شما اغلب از بیرون به ماجرا نگاه می کنند. حتی شاید اوقات با فرهنگ و عادات محلی ارتباط ندارند. مگر آن ها که تجربه و شبکه تخصصی بزرگتر و چند شریک اروپایی داشته باشند که در برخورد با سرمایه گذاران خارجی دارای مهارت و تجربه باشد. در واقع، این یکی از عناصری است که نباید آن را دست کم بگیرید. فکر نکنید چند صد یورو صرفه جویی کرده اید. چراکه گاهی یک مشورت صد دلاری مانع هزاران دلار خسارت بعدی خواهد شد. ضمن اینکه به ارزش زمان خود نیز توجه کنید. اگر بخواهید همه چیز را خودتان تجربه کنید ممکن است سن مناسب برای خیلی از فعالیت ها را از دست بدهید.

چرا اروپا؟

قاره اروپا به دلایل مختلفی به یکی از بهترین انتخاب‎ها برای کارآفرینان دنیا تبدیل شده است. آموزش و پژوهش پیشرفته، آزادی های اجتماعی، مدیریت به هم پیوسته، امنیت، زیرساخت‌، سهولت و شفافیت قوانین مالی و مالیات و نیز کیفیت سلامت عمومی، از آن جمله هستند. البته قوانین کشورهای مختلف تفاوتهایی با هم دارند. ولی چون قوانین مربوط به ویزای کاری اجازه‌ی اقامت برای افراد را تامین می کند اگر فردی شرکتی تأسیس کرده باشد میتواند فعالیت خود را با اخذ کد مالیاتی و بیمه‌ عمومی شروع کند.

مراحل اخذ ویزای کار برای کارآفرینان ایرانی از سفارت کشور مقصد در ایران پس از تکمیل مدارک شروع میشود. سپس ویزای کاری شنگن و ورود به کشور مذکور در اروپا پیگیری می‌شود. لذا درخواست ویزای اولیه و تحویل مدارک به سفارت کشور مقصد در ایران و یک طرح کسب و کار (بیزینس پلن) یک فعالیت با اهداف و سرمایه‌ی موردنیاز برای انجام فعالیت اقتصادی تعریف شود. این بیزینس پلن بخشی از مدارکی است که از طرف سفارت یا پلیس مهاجرت درخواست می‌شود.

اخذ ویزای کسب‌و‌کار و کارآفرینی در اروپا

مدارک اخذ ویزای کسب‌و‌کار و کارآفرینی

چقدر زبان باید بدانیم؟

پاسخ به این سوال بسیار سهل و البته ممتنع است. اجازه دهید با این سوال شروع کنیم که مگر شما در کشور خودتان و به زبان مادری با تمام قوانین و سازوکار و پرسنل و امکانات فارسی دچار چالش نمی شوید؟

اگر پاسخ شما مثبت است (که فرض ما بر این است که چنین باشد) بنابراین شما در بهترین شرایط زبان خارجی هم باشید باز احتمال اینکه به چالشی برخورد کنید وجود دارد. البته این به معنای این نیست که شما هیچ ندانید. بدیهی است که دانستن یک زبان محلی برای فعالیت در یک کشور مهم است. شما ممکن است با مشتریانی ملاقات کنید که نمی توانند با زبان شما ارتباط برقرار کنند.

I am a window, you are a book

توصیه عمومی ما این است که زبان انگلیسی را در حد عمومی (مثلا یک سفر تفریحی به انگلیس یا امریکا) بدانید. با این حد توانایی شما اطمینان خواهید داشت که در هیچ شرایطی زمینگیر نخواهید شد. برای فعالیت در فضای جندزبانه اروپایی توانایی درک آنچه کارآفرین می خواهد انجام بدهد بسیار مهم است. این دقیقاً کاری است که ما توصیه میکنیم از زبان خود جدی تر بگیرید. شما ممکن است نتوانید سود ناخالص موقت را از سود سال جاری تفکیک و مالیات خود را محاسبه و پرداخت کنید و در این شرایط هیچکس تعجب نخواهد کرد. ولی این که در شرکتی که راه اندازی کرده اید ندانید که میخواهید چکار کنید اصلا خوب نیست.

در اروپا این شرایط امکان پذیر است که شما در مدت کوتاهی (معمولا حدود دو ماه) یک شرکت را ثبت و حتی دفتر آن را راه اندازی کنید. قوانین محلی می تواند به خوبی راه اندازی یک استارتاپ یا شرکت دانش بنیان را ممکن سازد.  اگر شما از این واقعیت آگاه باشید که ضعف شما در زبان، مشکل اصلی شما نیست نکته مهمی است. همیشه با استفاده از دوستان و آشنایان معتمد و مشاورین منصف می توان راه حل هایی را برای هر فعالیت مجاز و قانونی پیدا کرد.

آیا نیاز به استخدام کارمند محلی داریم؟

استخدام اولین کارمند، همیشه یک لحظه مهیج است. اما با این کار، شما با حجم زیادی از تعهدات و الزامات روبرو می شوید. در اروپا نیز همانند بسیاری از کشورهای دیگر شما باید یک شر کت را به عنوان کارفرما ثبت کنید تا امکان استخدام افراد را داشته باشید. گاهی برای ثبت قرارداد کارمندان با موانعی نیز مواجه می شوید. محاسبه ی سهم بیمه های اجتماعی و درمانی در هر ماه می تواند یک چالش باشد.

خوشبختانه با برون سپاری می توانید از یک شرکت تامین نیروی انسانی بخواهید همه این تعهدات را برای شما تقبل کند. در هرصورت از یک یا چند مشاور امین بخواهید تا برای شما توضیح دهند که در در کشور مقصد حقوق و دستمزد در چه روزی از ماه پرداخت می شود. گاهی برخی موسسات حدود بیستم هر ماه حقوق همان ماه را پرداخت میکنند و برخی دهم ماه بعد. کارکنان می‌توانند بخشی از حقوق خود را در هر زمانی نیاز دارند به صورت فوری بگیرند یا حتی شخصا از صندوق برداشت کنند.

از تعطیلات خود لذت ببرید

به قواعد روزهای تعطیل هم توجه داشته باشید. حتی روزهای تعطیل خاص برای ادیان یا ملیت های مختلف می تواند برقرار شود که عید فطر برای مسلمانان و کریسمس برای مسیحیان از آن جمله است. ضمن اینکه یک ایرانی یا تونسی یا مکزیکی میتواند یک یا چند روز تعطیل ملی خودش را هم داشته باشد. مثلا برای یک ایرانی مسلمان روز عید نوروز و روز عید فطر به تعطیلات رسمی کشور محل خدمت اضافه می شود. البته برخی کارفرمایان که شرایط کار شیفتی دارند ممکن است پیشنهاد جابجایی تعطیلات را مطرح کنند. به عنوان مثال شما میتوانید روز کریسمس را کار کنید ولی به جای آن عید فطر یا نوروز را از مرخصی با حقوق برخوردار باشید.

هدف از شرح این موضوع این است که گاهی بکارگیری نیروی ساعتی یا استیجاری از شرکت های خدماتی به ظاهر گرانتر تمام می شود ولی در مجموع بسیار مقرون به صرفه تر و کم دردسرتر است.

اداره یک شرکت یا بیزینس در اروپا چگونه است؟

قوانین اتحادیه اروپا شامل تعهدات عمومی بسیاری است. کشورهای عضو نیز می توانند مقررات خاص داشته باشند که گاهی معافیت محسوب میشود ولی در برخی موارد هم سختگیری بیش از قوانین اتحادیه دارد. به عنوان مثال از نقطه‌نظر حسابداری، فرصت ها و چالش های متعددی وجود دارد. دستورالعمل‌های داخلی شما میتواند روشی را برای انتخاب گزینه‌های مناسب برای کسب‌وکار خاص شما ارائه دهند. به عنوان یک کارآفرین یا استارتاپ یا شرکت دانش بنیان، شما فعالیت‌های زیادی را به افراد دیگر محول می‌کنید، اما شما به ارسال و دریافت بازخورد هم نیاز دارید که این دقیقا همان چیزی است که شما با کنترل داخلی شرکت و بیزینس خود را سازماندهی می‌کنید.

گزارش ها را جدی بگیرید

بخش مهمی از کنترل محیط کاری شما باید شامل گزارش مدیریت باشد. اما همیشه باید فکر کنید چه چیز دیگری باید در دستیابی به اهداف تان پی‌گیری شود؟ واضح است که گزارش عمومی شما را موفق تر نخواهد کرد بلکه باید با هر مشتری در مورد آنچه که می‌خواهند در یک سازوکار روشن ارتباط داشته باشید. گزارش های دقیق تر را با استفاده از مشاورین امین و ذیصلاح بررسی کنید. البته پشتیبانی تمام مشتریان شما احتمالا تحت وب خواهند بود. بنابراین آن‌ها می‌توانند هر زمان که می‌خواهند و از هر جایی که می‌خواهند، به شما دسترسی داشته باشند.

از مالیات نترسید ولی مراقب باشید

در اروپا ، مالیات ها معمولاً تغییر می کنند. در گذشته میزان مالیات رایج در اتحادیه نرخ حدود بیست درصد را داشت. اکنون، برخی کشورها مسابقه ای را برای کاهش مالیات استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان آغاز کرده اند. با این وجود به دلیل تفاوت سیاست های کاری برای مشاغل کوچک از سال ۲۰۲۰ کشورهایی مثل جمهوری چک، رومانی، آلمان، اتریش، اسلواکی و کرواسی محل مناسبی برای شروع کسب و کار محسوب می شوند. به ویژه اگر شما آن را با یک ایده هوشمندانه تلفیق کنید، در این صورت از طریق معافیت های تشویقی حتی تا مرز صفر یورو مالیات هم پیش خواهید رفت. البته با مشاور معتمد و مطلع خود در تماس منظم باشید تا شما را از چنین تغییراتی مطلع کند. از طریق خبرنامه های تخصصی به خصوص در لینکداین این مطالب را دنبال کنید.

با مالیات شوخی نکنید

با تاسف برخی افراد به خصوص از سایر کشورهای خارج اتحادیه اروپا قوانین و اصول را نادیده می گیرند. بدیهی است این افراد در صورت موجهه با مامورین و بازرسان مالیاتی دچار مشکلات جدی شوند. شاهد این اشتباه، پرداخت میلیون ها یورو مالیات اضافی در اروپا در سال های گذشته است. اغلب این اشتباهات اثبات شده به دلیل خطای محاسبات یا جریمه اخذ شده است.

برای اخذ اقامت اروپا نیاز به چه میزان سرمایه‌گذاری داریم؟

برای دریافت پاسخ دقیق این سوال، از مشورت وکلای مهاجرتی و مشاورین اقامت کمک بگیرید. در اغلب کشورهای اروپایی امکان سرمایه گذاری از طریق خرید ملک فراهم است. توصیه ما برای کارآفرینان و استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان ایرانی، ثبت شرکت یا خرید شرکت و یا خرید سهام است. در نظر داشته باشید که قیمت سهام در برخی از کشورهای اروپایی بالا است و سود آن در مقایسه با سود بانکی سپرده در بانک های اروپایی جذاب است. ما به عنوان یک مجموعه تسهیلگر برای توسعه فعالیت های کارآفرینی در اکوسیستم بین المللی خرید ملک را به دلایل مختلف توصیه نمیکنیم. بهترین گزینه برای ورود به عرصه های جهانی را از طریق ثبت شرکت است. پس از آن شما قادر خواهید بود با شناخت دقیقتر و بررسی جوانب مختلف تصمیم بگیرید که کجا و چگونه سرمایه گذاری کنید.

اگر همچنان سوالی برای شما مطرح است می‌توانید آن را در همین صفحه بپرسید.